Aan gespreksonderwerpen geen gebrek voor cross-mentors Marloes Speelman, directeur-bestuurder van basisschool Icarus in Heemstede en Eva-Marie Beij, directeur ANWB Wegenwacht. Het cross-mentoring programma was voor hen een medley van inspiratie, bevestiging, herkenning en nieuwe inzichten.
TEKST AGNES BROEKSEMA
Eva-Marie komt uit een onderwijsgezin. Lachend vertelt ze hoe haar vader een studie bestuurskunde wel zag zitten voor haar. “Dan kun je mooi in het onderwijs werken”, zei hij. “Maar het werd een studie bedrijfskunde en nu ben ik directeur ANWB Wegenwacht. Maar mijn vriend en een aantal vriendinnen werken in het onderwijs. Het cross-mentoring programma zag ik als een kans om me in hun wereld te verdiepen.”
Marloes hoorde in haar omgeving enthousiaste verhalen over het cross-mentoring programma en houdt ervan nieuwe mensen te ontmoeten. “Ik wilde graag leren van iemand die leiding geeft aan een groot bedrijf. Ik had er totaal geen beeld van hoe dat in zijn werk gaat. Zoveel mensen, zoveel schakels waar je mee te maken hebt.”
Zorg voor je mensen
Marloes: “Ik dacht dat het bij een groot bedrijf als de ANWB Wegenwacht vooral over geld gaat, maar tot mijn verrassing ook zeker over mensen die gezien worden. Net als in het onderwijs.” Eva-Marie beaamt dat. “De ANWB is heel erg gericht op haar leden en of die tevreden zijn. Als cross-mentors hebben we gesproken over hoe je goed voor je eigen mensen zorgt. Wegenwachten zijn hulpverleners. Het is belangrijk dat ze zelf ook het gevoel hebben dat ze een vangnet hebben. Ze zijn daarom verdeeld over niet al te grote teams, waarin iedereen zijn eigen teammanager heeft waarbij je terecht kunt. We hebben ook een social-media platform opgericht voor wegenwachten waarop we informatie en nieuws delen en vragen worden gesteld.”
Bij elkaar op bezoek
Marloes liet Eva-Marie op school aansluiten bij de leerlingenraad wat haar verrassende inzichten bracht. Eva-Marie: “De kinderen kwamen met leuke ideeën die niet groots en meeslepend waren. Ik besefte op dat moment weer dat het niet van hele grote opleidingsprogramma’s afhangt of mijn medewerkers geluk ervaren of niet. Het kan ook van kleine dingen komen of een goed plan waarin ze zelf een rol krijgen in het realiseren ervan. Niet alle problemen vragen om grote oplossingen.”
Wat bij de ANWB Wegenwacht indruk maakte op Marloes, is het onderzoek dat voorafgaat aan verandering. “Op school vinden we een nieuw idee al snel allemaal leuk. Dan gaan we het doen, alleen omdat we denken dat het goed is. Het is beter om het idee en deze aanname eerst goed te onderzoeken. Lastig daarbij is wel: Wie gaat dat onderzoek dan doen als je team op zijn tandvlees loopt door bijvoorbeeld corona of een lerarentekort? Als je het onderzoek door een externe partij laat doen kost het weer veel geld.”
Wat leiders doen
Marloes maakte ook een belangrijke vergadering mee bij de ANWB Wegenwacht. “Ik dacht er vooraf heel groots over, maar het bleek ‘gewoon een vergadering’ die ik ook had kunnen leiden. Ik twijfel regelmatig over wat ik denk of doe en hoe ik het zal aanpakken. Iets waar Eva-Marie ook mee worstelt. Ik dacht altijd dat je als leider stevig je mening neer moet zetten en alles moet weten. Dankzij haar weet ik dat je, ook als je leiding geeft aan een groot bedrijf, geen alleskunner- en weter hoeft te zijn.”
Eva-Marie: “Inderdaad. Ons vak is leidinggeven. Ik heb geen verstand van auto’s. Toch ben ik directeur van de ANWB Wegenwacht. Het gaat erom dat je luistert en interesse toont. Ik ging 24-uurs diensten meedraaien om te ervaren hoe dat is. Maar als leidinggevende heb ik nu eenmaal een andere rol en dat wordt gerespecteerd. Marloes en ik hebben veel gesproken over leiderschap. Durf je het op je eigen manier te doen en is dat dan oké?”
Eva-Marie was voorafgaand aan het cross-mentoring programma benieuwd in hoeverre er in het onderwijs ruimte is voor ondernemerschap. Hoe Marloes hier invulling aan geeft, maakte indruk op haar. “Marloes doet het superknap. Zij vindt haar weg en krijgt voor elkaar wat ze nodig heeft. Ondanks lastige onderwerpen waar ze mee te maken heeft. Ze doet haar eigen financiën, marketing, HR en wat al niet meer. Ik dacht: kan je overal goed in zijn? Ik niet, maar Marloes blijkbaar wel.” Marloes relativeert: “Het is puur een kwestie van het juiste netwerk opbouwen en om hulp durven vragen.”
Tips
Op de vraag wat schoolleiders beter of anders zouden kunnen doen antwoordt Eva-Marie dat ze misschien meer om hulp zouden kunnen vragen. Niet binnen de school, maar juist daarbuiten. “Bedrijven willen graag iets doen wat ertoe doet. Maak gebruik van je omgeving. Durf erop af te stappen.” Omgekeerd heeft Marloes ook een dringend advies voor leiders uit het bedrijfsleven: “Alles wat we op school doen, heeft direct impact op het leven van de kinderen. Dit is van grote waarde voor de samenleving. Laat bedrijven waar het vooral om geld gaat (en dan bedoel ik dus niet de ANWB), zich meer bewust worden van de maatschappelijke impact die ze hebben en hierin verantwoordelijkheid nemen.” Tot slot zegt ze lachend en met een serieuze knipoog: “Maak de overstap naar het onderwijs!”